Karta parkingowa dla osoby niepełnosprawnej jest bardzo przydatnym dokumentem, ułatwiającym jej posiadaczowi poruszanie się samochodem po polskich miastach. Przedstawiamy Wam parę najistotniejszych oraz najciekawszych informacji na jej temat.
Zacznijmy od przypomnienia: komu przysługuje karta parkingowa?
- osobom ze znacznym stopniem niepełnosprawności i znacznie ograniczonymi możliwościami samodzielnego poruszania się,
- osobom z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, znacznie ograniczonymi możliwościami poruszania się oraz posiadającym w swoich orzeczeniach o stopniu niepełnosprawności kody: 04-O, 05-R, 10-N lub 07-S,
- osobom niepełnosprawnym do 16 roku życia o znacznie ograniczonych możliwościach samodzielnego poruszania się.
Warto zwrócić uwagę na to, że znacznie ograniczona możliwość samodzielnego poruszania się jest kluczowym kryterium uprawniającym do otrzymania karty parkingowej (a nie np. sam stopień niepełnosprawności). Wskazania do jej wydania orzeka wyłącznie Miejski lub Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w dokumentach takich jak: orzeczenie o niepełnosprawności, o stopniu niepełnosprawności lub o wskazaniach do ulg i uprawnień. Przesłanka do wydania karty parkingowej musi być zawarta w punkcie 9 wydanego orzeczenia o niepełnosprawności.
Drobna uwaga: zwróciliście uwagę na kody przy umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, które (razem ze znacznie ograniczoną możliwością poruszania się) uzasadniają potrzebę wydania takiej karty? Kody te odnoszą się do schorzeń dotyczących narządu wzroku, narządu ruchu, chorób neurologicznych, ale też chorób układu oddechowego i krążenia (od kwietnia 2020r)! Weźcie to pod uwagę, gdy zdarzy się Wam zdenerwować, że z samochodu z kartą parkingową wyjdzie osoba bez “typowych” problemów z chodzeniem – być może ma ona poważne problemy z sercem lub z oddychaniem, które istotnie utrudniają jej poruszanie się.
Po wydanie karty również należy udać się do siedziby Miejskiego lub Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności.
Wymagane dokumenty to:
- wypełniony wniosek o wydanie karty > do pobrania tutaj <
- zdjęcie,
- oryginał prawomocnego orzeczenia o niepełnosprawności, o stopniu niepełnosprawności lub o wskazaniach do ulg i uprawnień (ze wskazaniem do karty parkingowej),
- dowód uiszczenia opłaty.
Dokumenty te należy złożyć osobiście, a w zależności od sytuacji prawnej wnioskującego może to zrobić także jego rodzic, opiekun prawny lub kurator. Wniosek o wydanie karty należy podpisać w obecności urzędnika, który go przyjmuje (a nie na przykład w domu). Czas na otrzymanie decyzji o odmowie wydania karty (w razie niespełnienia wymogów formalnych), o terminie i miejscu jej odbioru, lub o konieczności uzupełnienia wniosku, to 30 dni od daty jego złożenia. Również odebrać kartę może bezpośrednio wnioskujący lub upoważniona przez niego na piśmie osoba. Odbierający zawsze musi przy tym okazać swój dowód tożsamości.
Uwaga!
Od decyzji odmownej w sprawie przyznania karty parkingowej nie można się odwołać! Wynika to z faktu, że posiadanie karty jest konsekwencją posiadania odpowiednich uprawnień – odmowę jej wydania można otrzymać jedynie wtedy, gdy nie ma się stosownego orzeczenia wraz ze wskazaniem do wydania karty.
Karta parkingowa osoby niepełnosprawnej ważna jest na okres wydania orzeczenia o niepełnosprawności, jednak nie dłużej niż przez 5 lat (nawet jeśli niepełnosprawność orzeczono na dłuższy czas lub na stałe). Wydawana jest na osobę, a nie na samochód! Z jednej strony oznacza to, że każda osoba uprawniona może dostać tylko jedną kartę parkingową, nawet jeśli ma możliwość korzystania z dwóch lub więcej samochodów. Z drugiej strony – osoba niepełnosprawna może skorzystać ze swoich przywilejów poruszając się dowolnym autem, wystarczy, że będzie miała swoją kartę w pojeździe.
Przejdźmy do najważniejszej kwestii: co daje osobie niepełnosprawnej karta parkingowa?
1. Jednym z podstawowych uprawnień posiadacza karty będzie możliwość parkowania na specjalnie wyznaczonych miejscach parkingowych, tak zwanych “kopertach”. To, czy parkowanie w takich miejscach na drogach publicznych jest bezpłatne, zależy od miejscowości – tę informację można uzyskać w starostwie lub urzędzie miasta.
2. Równie ważnym prawem wynikającym z jej posiadania będzie możliwość niestosowania się do niektórych znaków drogowych (głównie dotyczących zakazów ruchu, wjazdu lub postoju) – dotyczy to zarówno niepełnosprawnego kierującego samochodem, jak i sprawnego kierowcy przewożącego osobę z niepełnosprawnością – chyba, że pod znakiem widnieje informacja, iż znak dotyczy także osób niepełnosprawnych.
3. Karta parkingowa jest dokumentem międzynarodowym i obowiązuje także w krajach Unii Europejskiej. Jednak nie oznacza to, że we wszystkich tych krajach jej posiadacz będzie uprawniony np. do bezpłatnego parkowania w wyznaczonych miejscach – każdy z krajów członkowskich ma w tym zakresie własne przepisy.
Uwaga!
Żeby móc skorzystać z tych uprawnień, karta parkingowa musi być umieszczona w samochodzie w jego przedniej części i w widocznym miejscu, tak, aby bez problemu można było odczytać jej numer i datę ważności, a także zobaczyć hologram.
Warto wiedzieć!
Za bezprawne parkowanie na miejscu dla niepełnosprawnych można otrzymać mandat w wysokości do 500 zł i 5 punktów karnych, a samochód może zostać odholowany na koszt właściciela. Przepis ten dotyczy osób nieposiadających karty parkingowej lub posiadających kartę nieważną (czyli w świetle prawa nieuprawnionych do parkowania na “kopercie”), niestety podobne nieprzyjemności mogą spotkać też osobę niepełnosprawną, która akurat zapomniała w widocznym miejscu w samochodzie położyć kartę. W tej ostatniej z wymienionych sytuacji decyzja o wystawieniu mandatu zależy wyłącznie od strażnika, niemniej opłaty za odholowanie samochodu nie można już uniknąć. W niektórych miastach nieumieszczenie karty parkingowej w widocznym miejscu i zaparkowanie na miejscu dla osoby niepełnosprawnej może skutkować nałożeniem “opłaty dodatkowej”, która nie podlega zwrotowi na drodze reklamacji, nawet po okazaniu oryginału ważnej karty (np. w Krakowie jest to 150 zł). Z kolei za parkowanie na “kopercie” z ważną kartą parkingową, ale bez osoby do której ta karta należy “na pokładzie”, obowiązuje mandat w wysokości 800 zł, jednakże w tej sytuacji istnieje możliwość nałożenia na kierowcę (w postępowaniu sądowym) grzywny w wysokości 2000 zł. Kary finansowe dotyczą również nieuprawnionego niestosowania się do znaków drogowych.
Podsumowując, karta parkingowa osoby niepełnosprawnej to nie tylko przywileje, ale także obowiązki związane z jej prawidłowym wykorzystaniem.
Podstawy prawne
- Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2018 r. poz. 1990 z późn.zm.);
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2014 r. w sprawie wzoru oraz trybu wydania i zwrotu kart parkingowych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1438);
- Kotowski Wojciech, “Prawo o ruchu drogowym Komentarz”, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2011.
Autor : Anna Glajcar
Inne artykuły dotyczące poradnictwa: https://brakbarier.org/poradnictwo/
Źródła
https://www.gov.pl/web/gov/uzyskaj-karte-parkingowa
http://www.niepelnosprawni.pl/
https://www.dziennikprawny.pl/pl/a/parkowanie-na-miejscu-dla-niepelnosprawnych-jaka-kara
https://www.gazetaprawna.pl/amp/864795,800-zl-za-za-parkowanie-w-miejscu-dla-niepelnosprawnych-nowy-taryfikator