Większość osób niepełnosprawnych chce być jak najbardziej niezależnym dlatego też często korzystają z możliwości zrobienia kursu prawa jazdy. Daje im to w pewnym sensie dużą autonomię i niezależność. Wbrew pozorom nie jest to aż takie trudne jak mogłoby się wydawać. Jednak każdy przyszły kierowca musi poznać wszystkie niezbędne przepisy drogowe oraz znać podstawowe elementy pojazdu, którym będzie się przemieszczać.
Natomiast posiadanie prawa jazdy i prowadzenie pojazdu przez osoby z niepełnosprawnością określają specjalistyczne przepisy. W poniższym artykule opiszę warunki jakie muszą być spełnione, aby taki uprawnienia osoba z niepełnosprawnością mogła uzyskać.
Jak uzyskać prawo jazdy? – krok po kroku
- W przypadku osób z dysfunkcjami bardzo istotne jest uzyskanie od lekarza zaświadczenia o braku przeciwskazań do kierowania pojazdami. Zgodnie z przepisami o prawo jazdy może starać się osoba, która posiada przynajmniej dwie sprawne kończyny, z których jedna to ręka. Oznacza to, że brak kończyny górnej nie wyklucza możliwości starania się o prawo jazdy. Natomiast wtedy konieczne jest specjalne przystosowanie pojazdu do potrzeb osoby z daną niepełnosprawnością.
Kiedy osoba z niepełnosprawnością nie może uzyskać prawa jazdy?
Warto pamiętać, że tylko określone rodzaje niepełnosprawności uniemożliwiają posiadanie uprawnień do kierowania pojazdem. Zależy to przede wszystkim od stopnia i rodzaju niepełnosprawności. Dlatego właśnie ważne jest zbadanie przez lekarza stanu zdrowia takiej osoby. Jeśli opinia lekarza jest pozytywna jak najbardziej nie ma ku temu przeszkód by takie prawo jazdy uzyskać. Jednak gdy występują wyraźne ograniczenia fizyczne, lekarz powinien zaznaczyć to w zaświadczeniu, wpisując odpowiednie tzw. kody ograniczenia, które mają przede wszystkim za zadanie wskazywać jakie warunki muszą być spełnione, by osoba z niepełnosprawnością mogła kierować pojazdem w bezpieczny sposób dla każdego uczestnika w ruchu drogowym.
UWAGA! Lekarz może wystawić zaświadczenie czasowe w przypadku gdy choroba osoby starającej się o prawo jazdy jest postępująca. Należy je przedłużyć po upływie określonego czasu, wykonując ponowne badania kontrolne.
- Drugim krokiem jest uzyskanie tzw. PKK – Profil Kandydata na Kierowcę to elektroniczny dokument, który zawiera wszystkie potrzebne informacje związane Twoim prawem jazdy. Jest to niezbędne, aby móc ubiegać się o to właśnie uprawnienie do kierowania pojazdem. Dokument ten można uzyskać w miejskim Wydziale Komunikacji.
- Wybór ośrodka szkoleniowego, w którym kursant rozpocznie kurs składający się z 30h zajęć teoretycznych i 30 h zajęć praktycznych.
Na tym etapie warto zwrócić uwagę czy dany ośrodek posiada dostosowany samochód do osoby z konkretną dysfunkcją. Aby osoba mogła rozpocząć kurs prawa jazdy samochód na którym będzie trenować swoje umiejętności (jak również własny) musi posiadać odpowiednie wyposażenie, które będzie dopasowane do daną niepełnosprawnością. Czyli powinien posiadać np.: automatyczną skrzynię biegów, mechanizm umożliwiający operowanie gazem i hamulcem za pomocą ręki. A, także specjalną gałkę na kierownicy, która ułatwia sterowanie pojazdem jedną ręką itp.
- Egzamin w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego – po zakończeniu szkolenia teoretycznego oraz praktycznego kursant przystępuje w pierwszej kolejności do egzaminu teoretycznego, który jest przeprowadzany dokładnie na takich samych zasadach jak dla osób pełnosprawnych. Natomiast na egzaminie praktycznym są dopuszczalne pewne udogodnienia z racji niepełnosprawności, dzięki którym taka osoba ma równe szanse zdać egzamin jak pozostali kursanci. Dodatkowym udogodnieniem jest zorganizowanie własnego pojazdu na egzamin, który może być wypożyczony z ośrodka szkolenia, ponieważ Wojewódzkie Ośrodki takowych nie posiadają. Jest to o tyle łatwiejsze, że ucząc się prowadzić na danym pojeździe, znamy jego specyfikę i wtedy przeprowadzenie takiego egzaminu w tym samym samochodzie jest mniej stresujące.
- Po zaliczeniu egzaminu praktycznego, należy udać się do Urzędu Miasta lub Starostwa Powiatowego i wnieść opłatę za wydanie prawa jazdy, a po około dwóch tygodniach odebrać dokument!
WARTO WIEDZIEĆ!
Gdzie osoba niepełnosprawna może zrobić kurs prawa jazdy? – PIMOT
Dostępność ośrodków szkoleniowych, które dysponują dostosowanym pojazdem dla osoby niepełnosprawnej jest różna w zależności od miejsca zamieszkania. Im większe miasto tym większe szanse na znalezienie takiego ośrodka. Dlatego w tym przypadku może być nam pomocna specjalna instytucja powołana przez Ministra Gospodarki, która posiada wszelkie informacje o dostępnych ośrodkach szkolenia kierowców dla osób z różnymi niepełnosprawnościami. Jest to tzw. PIMOT, czyli Przemysłowy Instytut Motoryzacji, który posiada taką bazę informacji.
Zwolnienie z opłat związanych z egzaminem.
Od 2018 roku osoby z niepełnosprawnością przystępujące do egzaminu na prawo jazdy są zwolnione z opłaty za egzamin praktyczny w sytuacji, gdy egzamin jest przeprowadzany przy użyciu wypożyczonego lub własnego, specjalnie przystosowanego pojazdu. Obecne przepisy są korzystniejsze, ponieważ wcześniej oprócz opłaty za egzamin praktyczny taka osoba musiała zapłacić za podstawienie pojazdu na egzamin przez ośrodek szkoleniowy, co wiązało się z dodatkowymi kosztami.
Dofinansowanie do prawa jazdy i dostosowanie pojazdu
Obecnie istnieje wiele możliwości pozyskania funduszy na zrobienie kursu prawa jazdy jak i na dostosowanie czy zakup samochodu dla osoby niepełnosprawnej. W tym artykule skupiliśmy się na dwóch głównych podmiotach, które prowadzą programy wspomagające przyszłych kierowców. Ale jeśli znacie inne instytucje, czy organizacje zajmujące się tym tematem to zachęcamy do podzielenia się z nami tą informacją.
Maksymalna kwota dofinansowania w ramach programu „Aktywny samorząd” Moduł I (tj. likwidacja barier transportowych) wynosi:
– na zakup i montaż oprzyrządowania do samochodu osoby z dysfunkcją ruchu : 10.000 zł,
– w celu uzyskania prawa jazdy : 4.800 zł, w tym: dla kosztów kursu i egzaminów kat. B : 2.100 zł, dla kosztów kursu i egzaminów pozostałych kategorii : 3.500 zł (wymagany minimalny wkład własny 25% kosztów kursu).
– dla pozostałych kosztów uzyskania prawa jazdy, w przypadku kursu poza miejscem zamieszkania (zakwaterowanie, wyżywienie, dojazd w okresie trwania kursu) : 800 zł,
– dla kosztów usług tłumacza migowego : 500 zł.
– na zakup i montaż oprzyrządowania do samochodu osoby z dysfunkcją słuchu : 4.000 zł.
Spinka „Kierowca bez barier”
Stowarzyszenie Pomocy Niepełnosprawnym Kierowcom Spinka prowadzi program, który dofinansowuje kurs prawa jazdy jak i zakup samochodu.
Dofinansowanie do kursu prawa jazdy wynosi do 1600 zł (80% kosztów). W pierwszej kolejności dofinansowane przyznawane jest osobom z dysfunkcją narządu ruchu tj. osoby poruszające się na wózku lub o kulach.
Zakup nowego samochodu – do 6 000 zł, przy czym wartość kupowanego auta nie może przekroczyć 60 000 zł.
Więcej szczegółów znajdziecie na stronie: > tutaj <
Jakie prawa i obowiązki przysługują dla kierowców z niepełnosprawnością?
- Niepełnosprawny kierowca ma możliwość skorzystania z tzw. „koperty”. Jest to specjalnie wyznaczone miejsce parkingowe w przestrzeni publicznej, gdzie taka osoba może zaparkować swój samochód. Dodatkowym plusem takich miejsc jest to, że są one szersze, by osoba niepełnosprawna np. poruszająca się na wózku mogła swobodnie wsiąść i wysiąść z pojazdu. Dlatego bardzo ważne jest, aby takie miejsca nie były zajmowane przez nieuprawnione do tego osoby lub zastawiane przez inne samochody.
- Karta parkingowa – osoba z niepełnosprawnością, posiadająca zarazem stopień niepełnosprawności a, także osoba, która nie ukończyła 16 roku życia i ma znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się, może ubiegać się o wydanie takiego dokumentu. W przypadku osoby o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności – „znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się” mogą zostać stwierdzone, jedynie w przypadku ustalenia przyczyny niepełnosprawności, oznaczonej symbolem: 04-O (choroby narządu wzroku), 05-R (upośledzenie narządu ruchu) lub 10-N (choroba neurologiczna). Kartę parkingową można wyrobić w Starostwie Powiatowym lub Urzędzie Miasta. Na jej podstawie kierowca z daną dysfunkcją może parkować na tzw. „kopertach”, zarówno w Polsce jak i w krajach należących do Unii Europejskiej. Jednak należy pamiętać, że karta musi być umieszona za przednia szybą, by można ją było swobodnie odczytać. Więcej o karcie parkingowej w naszym artykule > tutaj <
- Kierowca z niepełnosprawnością może nie stosować się również (pod warunkiem zachowania szczególnej ostrożności) do określonych zakazów. Znaki, których dotyczy powyższy przepis to m.in.: strefa ograniczonego postoju oraz zakazy: ruchu w obu kierunkach, wjazdu motocykli, motorowerów czy zakaz postoju. Ponadto tabliczka T-29 umieszczona pod znakiem oznaczającym parking (D-18, D-18a lub D18b) oraz znak poziomy P-24, są postawione w miejscu postojowym, który jest przeznaczony dla pojazdu uprawnionej osoby niepełnosprawnej oraz dla kierującego specjalnym pojazdem przeznaczonym do przewozu osób niepełnosprawnych.
Niepełnosprawność nie przekreśla bycia bardziej mobilnym i niezależnym. Dlatego warto korzystać z takich możliwość jak kurs prawa jazdy, ponieważ dzięki temu osoby z ograniczoną sprawnością mogą być jeszcze bardziej samodzielne. To z pewnością przyczynia się w dużej mierze do przełamywania różnych stereotypów na ich temat. Istnieje sporo udogodnień, które ułatwiają osobom niepełnosprawnym zdobycie takich uprawnień dlatego warto z nich korzystać. Ale zanim zdecydujemy się poczynić ku temu kroki, należy najpierw upewnić się, że nie ma co do tego żadnych przeciwskazań, ponieważ najważniejsze na drodze jest bezpieczeństwo.
Autor : Patrycja Potaczek
Inne artykuły dotyczące poradnictwa: https://brakbarier.org/poradnictwo/
Źródła:
Pfron.org
Mubi.pl
Spes.org.pl
Spinka.org.pl